W związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, w celu zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego osób realizujących zadania związane z procedurą „ Niebieskie Karty”, osób i rodzin doświadczających przemocy, a także pracowników socjalnych którzy pracują z rodzinami, przejawiającymi problemy opiekuńczo-wychowawcze, wskazane jest wprowadzenie i bezwzględne przestrzeganie wzmożonego reżimu sanitarnego.
Zaleca się:
– działalność zespołu interdyscyplinarnego ograniczyć do niezbędnych zadań wykonywanych za pomocą zdalnych środków komunikacji,
-przyjmowanie zgłoszeń o przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie w formie telefonicznej lub za pośrednictwem innych dostępnych środków komunikacji elektronicznej,
– w przypadku przyjęcia zgłoszenia przez pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, ochrony zdrowia, oświaty, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, przekazywać informacje do Policji i ustalić dalszy ciąg postępowania,
– bieżące ustalenia dotyczące sytuacji rodzin objętych pomocą w formie procedury (Niebieskie Kart)dokonywać pomiędzy członkami grupy roboczej za pośrednictwem rozmów telefonicznych, korespondencji mailowej czy innej formy korespondencji elektronicznej
– w przypadku zorganizowania posiedzenia grupy roboczej w sposób tradycyjny bezwzględnie stosować podstawowe zasady dotyczące zapobiegania wirusa SARS-CoV-2
– po ustaleniu indywidualnego planu pomocy dla osoby co do której istnieje podejrzenia że jest dotknięta przemocą w rodzinie i jej rodziny wyznaczyć jednego przedstawiciela grupy roboczej do kontaktu z osobą doświadczającą przemocy w rodzinie tzw. opiekuna osoby doznającej przemocy – preferowany pracownik socjalny) oraz jednego przedstawiciela grupy roboczej do kontaktu z osobą stosując przemoc (tzw. opiekuna osoby stosującej przemoc- preferowany Policjant) i na bieżąco monitorować sytuację rodziny o ile to możliwe za pośrednictwem rozmów telefonicznych lub dostępnych środków komunikacji elektronicznej,
– dokonać rozeznania i przekazać osobom doświadczającym przemocy w rodzinie za pomocą pośrednich środków komunikacji informacje o dostępnych na terenie gminy lub powiatu miejscach i instytucjach które udzielają wsparcia specjalistycznego (np. psychologicznego lub prawnego w szczególności poradnictwa specjalistycznego udzielanego za pomocą rozmów telefonicznych czy komunikacji elektronicznej
– preferowane formy kontaktu telefonicznego (czy mailowego) nie wykluczają w szczególnych przypadkach możliwości bezpośrednich spotkań członków Grupy roboczej z osobą doznającą przemocy w rodzinie czy sprawcą przemocy (spotkania przeprowadzić w pomieszczeniach zapewniających wszelkie warunki bezpieczeństwa sanitarnego związane z ochroną przed SARS-CoV-2, w szczególności w zakresie zachowania odpowiedniej odległości osób uczestniczących w spotkaniu i zgodnie z ograniczeniami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej stanu epidemii (poz.522)
– w sprawach szczególnych i tego wymagających możliwe są również wizyty członka Grupy Roboczej w miejscu zamieszkania rodzin doświadczających przemocy w rodzinie (w takich sytuacjach osoba powinna zostać wyposażona we wszelkie możliwe środki bezpieczeństwa takie jak np. maseczki jednorazowe rękawiczki, czy płyny dezynfekujące).
W zakresie działań skierowanych do rodzin objętych procedurą ,,Niebieskie Karty’’
zaleca się:
– monitorować sytuacje rodziny w sposób zapewniający bezpieczeństwo sanitarne zarówno przedstawicielom służb realizującym procedurę ,,Niebieskie Karty’’ jak i osobom i rodzinom doświadczającym przemocy;
– kontakty osobiste jeżeli to możliwe zastąpić np. kontaktami telefonicznymi (jednakże biorąc pod uwagę specyfikę problemu, rozmowy prowadzić w ten sposób aby nie wpływało to na bezpieczeństwo osoby doświadczającej przemocy);
– zobowiązać osobę doświadczająca przemocy w rodzinie i będąca w procedurze ,,Niebieskie Korty’’
Do przekazywania na bieżąco telefonicznie informacji o swojej sytuacji;
– kontaktować się np. telefonicznie z osoba podejrzewaną o stosowanie przemocy i będącą w procedurze ,,Niebieskie Korty’’ w celu min. motywowania do powstrzymywania się stosowania przemocy, jak również informowania o ewentualnych konsekwencjach stosowania przemocy;
– w przypadkach podejrzenia eskalacji przemocy zgłaszać konieczność interwencji Policji;
– szczególną ochroną i bezwzględną koniecznością bieżącego monitorowania sytuacji objąć rodzinę, w których została wszczęta procedura ,,Niebieskie Karty’’ w odniesieniu do dzieci doświadczających przemocy, zwłaszcza mając na uwadze fakt, że w związku z zawieszeniem funkcjonowania placówek oświatowych dzieci nie mają obecnie kontaktu z pracownikami szkół /przedszkoli/żłobków (min. systematycznie monitorować stan bezpieczeństwa dzieci, systematycznie motywować osoby podejrzane o stosowanie przemocy do powstrzymywania się od zachowań przemocowych oraz informować o konsekwencjach czynów przemocowych, o ile to możliwe utrzymywać systematyczne kontakty z osobami ze środowiska dziecka, które mogą mieć wiedzę na temat stanu bezpieczeństwa dziecka np. babcia, ciocia, sąsiadka);
– ponadto stosować zalecenia odnoszące się do pracowników socjalnych, którzy pracują z rodzinami, przejawiającymi problemy opiekuńczo – wychowawcze.
W zakresie działań pracowników socjalnych, którzy pracują z rodzinami przejawiającymi problemy opiekuńczo –wychowawcze zaleca się:
– rozeznanie bieżącej sytuacji rodzin, które zostały objęte szczególna pracą socjalna np. za pomocą kontaktu telefonicznego biorąc po uwagę konieczność zachowania bezpieczeństwa pracownika socjalnego, a także bezpieczeństwa osób trzecich z którymi może mieć on styczność w środowisku jaki i w drodze do niego;
– monitorowanie sytuacji w rodzinach w szczególności w zakresie:
• zapewnienia przez rodzinę produktów żywnościowych i ciepłego posiłku;
• stanu zdrowia członków rodziny i zapewnienia dzieciom opieki medycznej w sytuacji, gdy zachodzi taka potrzeba;
• zapewnienie dzieciom środków higienicznych do codziennego użytku;
W rodzinach, w których istnieje podejrzenie wystąpienia zagrożenia dobra, życia lub zdrowia dzieci rekomendowane jest zwrócenia się o pomoc np. funkcjonariuszy Policji, którzy zweryfikują sytuacje tych rodzin.
Procedura Niebieskie Karty w czasie pandemii/epidemii/stanów nadzwyczajnych
Wstęp
Podstawą prawną działania w czasie pandemii/epidemii/stanów nadzwyczajnych jest art. 9a ust. 13 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zgodnie z którym członkowie grup roboczych i zespołu interdyscyplinarnego pracują w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach swoich obowiązków służbowych. Zapis ten skutkuje tym, że sposób postępowania w ramach procedury NK jest analogiczny jak w przypadku innych obowiązków służbowych. Jeżeli zatem pracodawca wprowadza zmiany organizacyjne w miejscu pracy oznacza to, że dotyczą one również udziału w procedurze NK. Z jednej strony nie ma zatem możliwości zawieszenia procedury NK, z drugiej sposób realizacji procedury podlega tym samym ograniczeniom co wykonywanie innych obowiązków służbowych.
Zamieszczone poniżej informacje biorą pod uwagę dwie podstawowe okoliczności:
– braki kadrowe w poszczególnych jednostkach i instytucjach w znaczący sposób uniemożliwiają bieżące realizowanie obowiązków;
– całkowite zaprzestanie realizowania zadań z zakresu procedury NK spowoduje w przyszłości spiętrzenie procedur bieżących z odłożonymi do realizacji w czasie. W celu uniknięcia owego spiętrzenia należy w miarę możliwości nawet częściowo wypełniać zadania w procedurze NK.
- Wszczęcie procedury
Podstawa prawna wszczęcia procedury NK nie ulega zmianie. W dalszym ciągu w przypadku podejrzenia występowania przemocy na osobach reprezentujących pomoc społeczną, Policję, oświatę, ochronę zdrowia czy przedstawicieli GKRPA ciąży obowiązek wszczęcia procedury NK. Problemem może być jednak wypełnienie obowiązku wypełnienia formularza NK – A w obecności osoby doznającej przemocy. Wobec istotnego (lub całkowitego) ograniczenia kontaktów osobistych należy przyjąć możliwość zapewnienia obecności poprzez kontakt telefoniczny lub inny na odległość (komputerowy). Jeżeli z osobą doznającą przemocy nie mam możliwości kontaktu, a informacja o przemocy pochodzi z innego źródła (świadkowie, wiadomość anonimowa) i jest na tyle konkretna, że pozwala zidentyfikować osoby, których dotyczy wskazanie występowania przemocy należy rozważyć wszczęcie procedury NK z pominięciem osoby doznającej przemocy (paragraf 2 ust. 4 rozporządzenia NK).
- Wypełnienie karty C
Co do zasady wypełnienie druku NK – C odbywa się na posiedzeniu w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że została dotknięta przemocą. Jednocześnie paragraf 8 ust. 5 rozporządzenia NK przewiduje zasadę realizacji zadań również w przypadku niestawiennictwa tej osoby. Tak skonstruowany przepis zakłada, że osoba co do której istnieje podejrzenie, że została dotknięta przemocą w rodzinie ma prawo uczestniczyć w czynności wypełnienia druku NK – C. Aby to prawo jej zapewnić wypełnienie druku następuje w terminie, w którym zostaną zniesione wszelkie ograniczenia w kontaktowaniu się lub udział tej osoby będzie zapewniony poprzez kontakt telefoniczny lub inny zdalny.
- Wypełnienie karty D – podobnie jak w przypadku NK – C wypełnienie karty może się odbyć poprzez kontakt telefoniczny lub inny zdalny. W przypadku braku takiej możliwości termin wypełnienia druku należy odłożyć w czasie do ustania obostrzeń w kontaktach osobistych.
- Posiedzenia grup roboczych/zespołów interdyscyplinarnych
Posiedzenia nie mogą co do zasady odbywać się w tradycyjnej formule. Należy zatem podejmować próbę posiedzeń realizowanych na odległość w miarę możliwości związanych z absencją w pracy poszczególnych członków grup roboczych/zespołów interdyscyplinarnych. Jeżeli posiedzenie nie może się odbyć należy sporządzić notatkę służbową z informacją o przyczynach niemożności odbycia posiedzenia oraz wskazaniu przybliżonego terminu ponownej próby odbycia posiedzenia.
- Realizacja planu pomocy
Wszelkie działania zaplanowane do realizacji odbywają się na zasadach obowiązujących w danej jednostce. Jeżeli zatem zaplanowano konsultacje psychologiczne, rodzinne, prawne lub inne i umożliwiono ich odbywanie w systemie telefonicznym to należy podjąć próbę ich realizację. Dla części osób doznających przemocy konieczność ciągłego przebywania w miejscu zamieszkania uniemożliwia swobodny kontakt telefoniczny. W takiej sytuacji pomoc musi zostać odłożona w czasie. Należy jednak zadbać o to, aby osoba doznająca przemocy uzyskała informację o możliwości konsultacji telefonicznej.
Realizacja procedury NK przez Policję, w tym dzielnicowych podlega ograniczeniom właściwym ze względu na wewnętrzne regulacje obowiązujące w Policji. Przy braku możliwości kontaktu osobistego dzielnicowi pozostają w kontakcie telefonicznym z osobami objętymi procedurą.
- Procedury sądowe.
W większości przypadków odwołuje się posiedzenia sądowe. Nie dotyczy to jednak spraw związanych bezpośrednio z przemocą w rodzinie takich jak nakazanie sprawcy przemocy opuszczenia miejsca zamieszkania (art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie) oraz odebrania dziecka przez pracownika socjalnego w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie (art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).
Zakończenie
Ograniczenie przemieszczenia się ludności oraz zalecenie przebywania w miejscu zamieszkania jest szczególnie trudne dla osób doznających przemocy w rodzinie. Z tego powodu wszelkie ograniczenia w realizacji procedur pomocowych i interwencyjnych nie mogą sprowadzać się do pozbawienia jakiejkolwiek ochrony. Bez względu na rodzaj wprowadzanych ograniczeń prawo nie przewiduje zaprzestania obowiązywania prawa karnego oraz wszelkich procedur chroniących życie i zdrowie obywateli. Jednocześnie osoby niosące pomoc będąc z istoty wykonywania swego zawodu w większym stopniu zobowiązane do kontaktu z dużą grupą osób muszą zachować ostrożność i dbałość o własne bezpieczeństwo. Z jednej strony wielu czynności nie da się wykonać na odległość. Jednak sytuacja skłania do poszukiwania alternatywy dla tradycyjnej formy kontaktu. Możliwe, że wypracowane w sytuacji kryzysowej sposoby pracy pozwolą w przyszłości usprawnić obowiązujący model pracy.
SERDECZNIE ZAPRASZAMY NA GRUPY PSYCHOEDUKACYJNE DLA OSÓB DOŚWIADCZAJĄCYCH PRZEMOCY
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krokowej zaprasza osoby, które doświadczyły bądź doświadczają przemocy, albo po prostu chcą poszerzyć swoją w wiedzę na temat przemocy.
Zajęcia odbywać się będą w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krokowej, ul. Wejherowska 3, pokój nr 4, od 24 października 2022r. o godz. 16.30 w każdy poniedziałek.
Zachęcamy do uczestnictwa.
Bliższych informacji udzielają pracownicy socjalni Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krokowej:
Brygida Mruk tel. 58 675-41-37
Kamila Jezierska tel. 58 675-41-37
Monika Wiśnios tel. 58 675-41-37
Danuta Szwarc tel. 58 675-41-35
Angelika Hallmann tel. 58 675-41-35
Czym są grupy wsparcia i kto jest ich adresatem?
Grupa wsparcia jest formą pomocy psychologicznej. Zwykle w grupach wsparcia uczestniczą osoby, które łączą podobne problemy i trudności. Grupy mają charakter formalny
i organizowane są przez specjalistyczne instytucje i prowadzone przez jedną lub dwie profesjonalnie przygotowane osoby. Grupy takie mogą mieć charakter otwarty (gdy w każdym momencie mogą dołączyć do nich nowi członkowie) lub zamknięty (gdy nowi członkowie nie mogą dołączać do spotkań po ich rozpoczęciu). Udział w grupie wsparcia polega na dzieleniu się własnymi doświadczeniami z innymi jej członkami, słuchaniu, nawiązywaniu kontaktu, dzieleniu się pożytecznymi informacjami, udzielaniu sobie wzajemnie wsparcia emocjonalnego. Aktywne uczestnictwo w grupie wsparcia pomaga w pracy nad sobą, w osobistym rozwoju, a także
w radzeniu sobie z codziennymi trudnościami.
Cel główny programu:
- zatrzymanie przemocy w rodzinie poprzez wzmocnienie oraz zwiększenie świadomości przysługujących praw;
- wzrost poczucia własnej wartości i kompetencji społecznych, sprawczości i podmiotowości;
Plan programu grupy psychoedukacyjnej:
- rozpoznanie sytuacji osoby doświadczającej przemocy, zdefiniowanie problemu, zapewnienie wsparcia, uświadomienie, że przemoc jest przestępstwem ściganym przez prawo;
- psychoedukacja ukierunkowana na potrzeby, emocje i uczucia;
- odbudowanie sił obronnych organizmu; praca nad emocjami, myślami automatycznymi, przekonaniami kluczowymi; rozpoznanie schematów myślowych dotyczące rodziny, roli kobiety i mężczyzny oraz przeformułowania ich;
- motywowanie do podjęcia własnych działań, nauka zdobywania umiejętności niezbędnych do niezależnego życia;
- odbudowanie poczucia własnej wartości, budowanie pozytywnego obrazu własnej osoby, praca na zasobach;
- psychoedukacja mająca na celu uświadomienie zjawiska cykliczności i faz przemocy;
- zdobycie wiedzy o sposobach radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych, mechanizm stosowania przemocy, charakterystyka zachowań i metod oddziaływania osób stosujących przemoc;
- mity dotyczące stereotypowego myślenia na temat zjawiska przemocy, związane nałogiem zniewolenia- rola kobiety i mężczyzny w związku;
- rozumienie psychologicznych i społecznych skutków doznawanej przemocy, omówienie destruktywnego wpływu przemocy w rodzinie na dzieci, konsekwencje wzrastania
w rodzinie destrukcyjnej; - nauka konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, nauka rozpoznawania u siebie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim;
- nauka umiejętności zapobiegania negatywnym skutkom stresu;
- pomoc w psychologicznym uniezależnieniu się od sprawcy przemocy, aby rozpocząć samodzielne życie;
- nauka umiejętności asertywnego stawiania granic, rozpoznanie i korzystanie z posiadanych zasobów, nauka konstruktywnych zachowań obronnych;
- rozpoznanie współuzależnienia w związku oraz nauka wychodzenia z niego.